Afet Sonrası İkincil Travma ve Depremzedelerle İletişim

Afetler, gerçekleştiği bölgede yaşamın olağan akışını derinden etkileyen, kişilerde psikolojik ve fiziksel tahribatlar ortaya çıkaran doğa olaylarıdır.

Yaşanan olay sonrasında kişilerde travma belirtileri görülebilmektedir. Bu nedenle depremzedelerle iletişim kurarken dikkat edilmesi gerekmektedir. Afet sonrası ikincil travma, olaydan birinci derece etkilenlerle temas halinde bulunanların, yaşanan stres ve travma etkileriyle başa çıkmakta zorlandığı önemli bir olgudur. 

Afet ve acil durumlardan etkilenen bireylerde ortaya çıkan psikososyal bozukluklara karşı verilen destekler iyileşme sürecinin hızlandırılmasını sağlayacaktır.

Afet Sonrası İkincil Travma Nedir?

Afet sonrası ikincil travma, afet veya olağan dışı gerçekleşen olaylardan doğrudan etkilenen kişilerin, yakınları tarafından yaşanan stres ve anksiyete bozuklukları gibi olay sonrasında gerçekleşen psikolojik travma semptomlarıdır. Bu kişiler olaydan direkt olarak etkilenmeseler bile olayın etkisiyle psikolojik olarak etkilenebilirler. Birincil travma, bireyin doğrudan etkilendiği olaylardaki psikolojik faktörler iken ikincil travma yakın çevrenin veya afet bölgesinde görev yapan kişilerin etkilendiği durumlarda gerçekleşir. Yalnızca yakın çevre değil kitle iletişim araçlarından afeti takip eden kişilerde de afet sonrası ikincil travma belirtileri oluşabilmektedir.

Öneri Yazısı:Afet Sonrası İyileşme: Yaşanan Zorlukların Üstesinden Nasıl Gelinir?

Afet Sonrası Travma Belirtileri Nelerdir?

Afet sonrası travma belirtileri birincil travma sonrasında ortaya çıkan ve üstesinden gelinmediği takdirde etkilerini uzun süre gösteren semptomlardır. Afet sonrası ikincil travma yaşayan bireylerin profesyonel bir destek almaları önerilmektedir. Yaşanan olay sonrasında psikolojik olarak etkilenenlerin tedavi edilerek normalleşme sürecine dahil olmaları gerekmektedir. İkincil travma belirtileri şunları içerebilir;Formun Üstü

1. Stres: Yaşanan afete tanık olmak veya afetle ilgili haberleri takip etmek sizi strese sokabilir. Huzursuzluk, endişe ve uyku problemleri stres belirtileri arasında yer alabilir.

2. Depresyon: Afetzedelerde veya afet bölgesinde çalışan kişilerde depresyon belirtileri görülebilir. Çaresizlik, mutsuzluk ve umutsuzluk depresyon belirtileri arasında alabilir.

3. Anksiyete Bozuklukları: Yaşanan olayın ardından yaşananları hatırlayan veya gelecekte tekrardan bu durumun tekrarlanacağını düşünen kişilerde gerçekleşebilir.

4. Psikosomatik belirtiler: İkincil travma yaşayan kişiler hem psikolojik hem fiziksel şikayetlerde bulunabilir. Şiddetli baş ağrısı, kalp çarpıntısı gibi belirtiler bulunabilir.

5. Güvensizlik: Afet sonra duygusal bir sarsıntı yaşayan bireyler çevresindekilere karşı güvensizlik duyabilir. Bu nedenle endişe uyandıran olaylara güvensiz bir tutum sergilerler.

6. Suçluluk: Afet bölgesinde görev alan kişiler, mağdurlara yardım etme konusunda kendilerini yetersiz hissettikleri için suçluluk hissine kapılabilir.

Depremzedelerle İletişim Nasıl Olmalıdır?

• Kişi konuşmak istemediği durumlarda konuşmaya zorlanmamalıdır.
• Defalarca yanı soruyu sorsalar bile cevap vermekten kaçınılmamalıdır.
• Nasıl hissettikleri ile ilgili soru sormaktan kaçınılmalıdır.
• Kendilerini anlatmalarına fırsat verilmelidir.
• Mağdurlara karşı eleştirel ve suçlayıcı konuşulmamalıdır.
• Özel hayatlarının gizliliği korunmalıdır.
• Afet sonrası yapılan çalışmalar hakkında doğru bilgi verilmelidir.
• Tutulamayacak sözler verilmemelidir.
• ‘’Kader böyleymiş’’ veya ‘’dua et hayattasın’’ gibi söylemler kullanılmamalıdır.

Depremzedelerle iletişim kurmak, meydana gelen afetten sonraki iyileştirme ve normalleştirme süreçlerinin önemli bir parçasıdır. Yaşanan bu zorlu sürecin ardından depremi yaşayan bireylere hem psikolojik hem fizyolojik destek sunmak, afet sonrası toparlanma için gereklidir. Bu süreçte insanlarla kurulaniletişimlere de dikkat edilmesigerekiyor. Deprem esnasında ve sonrasında depremzedelerle kurulan iletişim bir çok açıdan hayati öneme sahiptir. Sonuç olarak deprem sonrası bireylerin duygularını rahatça ifade edebileceği bir iletişim ortamı oluşturulmalıdır. Doğru iletişim kurulduğu takdirde afet sonrası iyileşme süreci başlayabilir ve normalleşmeye doğru ilerlenebilir.

Afet sonrası yaşanan travmalar hakkında daha fazla bilgi almak için Afet Psikolojisi Nedir? İnsan Üzerindeki Etkileri Nelerdir?adlı içeriğimize göz atabilirsiniz.