Aynı Bedende İki DNA Mümkün Müdür?

Nükleik asitler (Dna ve Rna), bütün canlı hücrelerde meydana gelen metabolik işleyişin kontrolünü ve kalıtsal özelliklerin aktarımını sağlayan temel yapı taşı molekülleridir.

Dna bütün canlıların hücrelerinde bulunur ve her biyolojik örnekten aynı şekilde elde edilir. Bir insanın kanındaki Dna ile derisi, spermi ve tükürüğündeki Dna birbirinin aynısıdır. Ancak kimerizm hariç. Kimerizm, genetik olarak iki sperm aracılığıyla döllenen iki yumurtanın oluşturduğu iki embriyonun ikiz kardeş yerine tek bir canlı olarak dünyaya gelmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenledir ki kimerik bireylerin derisi ve kanındaki Dna profilleri birbiriyle uyuşmayarak, aynı bedende iki Dna taşımaktadırlar.

Kimerizm Nedir?

Kimerizm sözcüğü Yunan mitolojisinde pek çok hayvanın uzuvlarının tek bedende birleştiği ağzından ateş püskürten aslan başlı, keçi gövdeli, yılan kuyruklu vahşi bir yaratık olan Chimera’dan gelmektedir. Bu yaratık her ne kadar bir hayal ürünü olsa da şuan günümüzde ciddi bir sağlık sorununun tanımını yapmamıza yardımcı olmaktadır.

Kimerizm ayrı ayrı döllenmiş iki yumurtanın anne karnında birleşmesi sonucu oluşan ender görülen bir genetik kusurdur. Genetik materyalde meydana gelen mutasyonlar kaynaklı oluşan farklılıklar belirtilere yol açmasa da ender durumlarda bireyin bedeni üzerinde hermafroditizm farklılıklarına neden olabilmektedir. Bu şekilde olan kimerik birey sayısı oldukça azdır. Her hücre popülasyonu kendini oluşturan canlının genetik karakterine göre köken alır ve gelişir.

Genetik kodda meydana gelen herhangi bir değişiklik kimerizm durumlarında canlının hem anatomik hem morfolojik yapısı üzerinde de etkili olmaktadır. Kimerik birey kendi Dna’sını taşırken aynı zamanda dünyaya gelmeyen ikizinin de Dna’sını taşımaktadır. Bu durum halk arasında kardeşini yedi tabiriyle bilinmektedir.

Kimerizm Türleri Nelerdir?

Kimerizm canlılarda pek çok farklı şekilde görülebilmektedir. Kimerik bireylerin göz renginde, deri renginde veya kan gruplarında değişikliğe rastlamak mümkündür. Bazı durumlarda kimerik bireylerin fenotipinde herhangi bir değişiklik gözlemlenmezken genotipinde kimerizime rastlanabilmektedir. Kimerizmin doğal kimerizm ve yapay kimerizm olmak üzere iki temel çeşidi bulunmaktadır.

Doğal Kimerizm; Çift yumurta yani dizigot ikizler iki yumurta iki sperm çift yumurta ikizleri olarak hayatlarına devam edecek iken bir anda mitoz bölünmeyle tek yumurta ikiye bölünüyor. Burada da birleşip tek bir embriyo şeklinde hayatına devam ediyor. Dolayısıyla 2 tane Dnavar içeride. Bu kişiler doğuştan kimerik bireylerdir. İndidansı, yani toplumda görülme sıklığı azdır.

Yapay Kimerizm; kemik iliği nakli, organ transklantasyonu gibi kişilerin nakil aldığı durumlarda donörün Dna’sının da hücreler yardımıyla alıcıya geçmesiyle oluşmaktadır. Yapay kimerizm bireyin vücudunda sonradan gelişmektedir.

Kimerizm yalnızca insanlarda değil, bitkilerde ve hayvanlarda da meydana gelmektedir. Hayvanlarda yumurtanın birden fazla döllenmesiyle oluşurken bitkilerde yumurtanın mutasyona uğrayarak farklı dokular oluşturmasıyla meydana gelir. Oluşan kimerizm canlılara farklı özellikler kazandırabilmektedir. Kimerizm; hayvanlarda döllenmiş yumurtaların birleşmesiyle oluşurken, bitkilerde hücre bölünmesi esnasında oluşan mutasyonların farklı türde yapılar oluşturmasıyla meydana gelmektedir.

Adli Bilimler ve Kimerizm

Kimerizm vakaları bilimsel toplulukta var olan Dna testlerinin değiştirilemeyeceği algısını test edilebilir yöntemlerle sorgulamaktadır. Adli bilimler açısından fail veya mağdurun kimerik birey olması suçun aydınlatılmasını zorlaştıracaktır. Kimerizm herhangi bir şüphe olmaksızın anlaşılamayacağı gibi şüphelenmemiz için test sonuçlarının çıkmaması veya çift Dnaprofil karışımı görüyor olmak lazım.

Tıp literatüründe yeni bir kavram olmayan kimerizm ilk vakanın görüldüğü andan itibaren bilimsel çalışmalara konu olmuştur. Kompozit bir canlı olarak dünyaya gelen kimerik bireylerin belirlenmesinde Dna testi tek kanıt olarak kullanılmamaktadır. Güncel araştırmalar, organ nakillerindeki riskin en aza indirgenmesi için yapılacak testlerin kimeralar üzerinde daha etkin sonuçlar çıkaracağını savunan hipotezler ortaya koymaktadır.

Sonuç olarak;

Kimerizm her zaman dış görünüşte farklılık gösteren bir durum değildir. Alanında uzman kişilere başvurarak test edilmesi gerekmektedir. Kimerizm analizlerinde çeşitli analitik yöntemler ve belirteçler kullanılmaktadır. Bugün olay yeri, mağdur ve fail üçgeni içerisinde önemli bir konuma sahip olan kimerizm hakkında daha fazla bilgi almak için Adli Bilimler ve Moleküler Biyoloji ve Genetik bölüm sayfalarımızı ziyaret edebilirsiniz.