Obezite Bir Hastalık Mıdır? Obezite Sebepleri Nelerdir?

Çağımızın en büyük sağlık sorunlarından biri olan obezite; bireyin vücut yağ kütlesinin, yağsız kütlesine oranla düzensiz artması sonucu vücut kitle indeksinin bozulması ile açığa çıkan kronik bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü obeziteyi; sağlığı bozabilecek ölçüde vücutta anormal veya aşırı yağ birikmesi olarak tanımlamaktadır. Bugün dünyada en riskli 10 hastalıktan biri olarak kabul edilmektedir. DSÖ’ye göre bugün obezite olan birey sayısı 600 milyonun üzerindedir.

Obezite Bir Hastalık Mıdır? Obezite Sebepleri Nelerdir?

Çağımızın en büyük sağlık sorunlarından biri olan obezite; bireyin vücut yağ kütlesinin, yağsız kütlesine oranla düzensiz artması sonucu vücut kitle indeksinin bozulması ile açığa çıkan kronik bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) obeziteyi; sağlığı bozabilecek ölçüde vücutta anormal veya aşırı yağ birikmesi olarak tanımlamaktadır. Bugün dünyada en riskli 10 hastalıktan biri olarak kabul edilmektedir. Yine Dünya Sağlık Örgütü'negöre bugün obezite olan birey sayısı 600 milyonun üzerindedir.

Obezite için tüm dünyada ortak bir hesaplama kullanılır. Ağırlığın kilogram cinsinden, boyun metre cinsinden ölçülerek karesine bölünmesi ile (kg/m²) elde edilmektedir. Vücut kitle indeksi 30’un üzerinde olan birey obez, 40’ın üzerinde olan morbid obez, 50’nin üzerinde olan ise süper obez olarak kabul edilmiştir. Değerlerin bu aralıkta olması, bireyin sağlıklı olduğu anlamına gelmemektedir. Belirtilen sınırların altında veya üstünde olunması obezite riskini belirlemektedir.

Obezite Nasıl Oluşur?

Obezitevücuda alınan enerji miktarının harcanan enerji miktarından fazla olması durumunda harcanamayan enerjinin vücutta yağ olarak depolanmasıyla oluşmaktadır. Vücutta yağ depolanmasının temel işlevi vücudun enerji üretimini sağlamaktır. Ancak obezite durumunda yağ enerjiye dönüşemediği için ilk olarak bel ve karın bölgesinde depolanarak etkisini göstermektedir.

Raf ömrü uzun hazır gıda ve protein bakımından yetersiz yağlı besinlerin sıklıkla tüketilip, vücutta sindirilememesi sonucu yağa dönüşümü ile obezite oluşumu gözlemlenmektedir. Obezite sağlıksız beslenme sonucu ortaya çıkabileceği gibi bazı genetik yatkınlıklar sonucu da oluşabilmektedir. Ancak obeziteyi kalıtsal veya genetik bir hastalık olarak tanımlamak doğru değildir.

Kadınlarda vücut ağırlığının ortalama %20-25’ini, erkeklerde ise %15-18’ini yağ dokuları oluşturmaktadır. Vücuttaki yağ oranının kadınlarda %30’a, erkeklerde ise %25’in üzerine çıkması obezite olarak adlandırılmaktadır.

Obeziteye Neden Olan Faktörler Nelerdir?

Gelişen teknolojinin sunduğu imkanlar sayesinde istediğimiz her şeye kolaylıkla ulaşabilirken fiziksel hareketteki düşüş sonucu obezite görülme oranı her geçen gün artmaktadır. Telefon, televizyon, bilgisayar vb. teknolojik aletlerin başında geçirilen sürenin artması ile fiziksel aktivite düzeyi azalmış ve hareketsiz yaşamın kontrolsüz kilo artışını hızlandırdığı kanıtlanmıştır. Günlük enerji miktarı azalsa bile hareket azlığı obezite riskini artırmaktadır.

Bir diğer önemli husus olan duygu durum değişiklikleri de kişinin beslenme psikolojisini etkilemektedir. Negatif durumlardan uzaklaşmak için besinlerin tercih edilmesi duygusal beslenme olarak adlandırılmaktadır. Bugün obezite hastalarının büyük çoğunluğunda duygusal beslenmeye rastlanmaktadır. Duygusal beslenme sonucu bireyin kendini iyi hissetmesiyle vücudun mutluluk hormonları olan dopamin ve seratonin miktarında artış gözlemlenmektedir. Bu da bireyin ruh halini desteklemek için ortaya çıkan bir alışkanlık biçimi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Obeziteden Korunmanın 12 Adımı

Son yıllarda giderek yaygınlaşan obezite çeşitli sağlık sorunlarını beraberinde getirirken bireyin yaşam kalitesini de olumsuz etkilemektedir. Obeziteden korunmak için öncelikle beslenme alışkanlıkları değiştirilmeli ve spor yaşamımızın ayrılmaz bir parçası haline getirilmelidir. Aşağıda saymış olduğumuz önlemlerle obeziteden korunabilirsiniz.

1. Hazır gıda tüketimi en aza indirilmelidir.
2. Günlük tüketilen yağ miktarı kontrol edilmelidir.
3. Hayvansal gıdalar yerine bitkisel gıdalar tercih edilmelidir.
4. Günde en az 30 dakika yürüyüş yapılmalıdır.
5. Günlük tuz tüketimi azaltılmalıdır.
6. Öğün atlamamaya özen gösterilmelidir.
7. Lif oranı yüksek besinler tüketilmelidir.
8. Bol bol sebze ve meyve tüketilmelidir.
9. Zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalıdır.
10. Şekerli yiyecek ve içecek tüketimi sınırlandırılmalıdır.
11. Uzman kontrolünde diyet yapılmalıdır.
12. Her besin grubunda yeterli şekilde beslenilmelidir.

Obezite estetik bir kaygı olarak görünse de aslında ciddi bir sağlık sorunudur. Obezite ve beslenme hakkında daha fazla bilgi almak için Beslenme ve Diyetetik bölümsayfamızı ziyaret edebilir, kulübümüzeüye olabilirsiniz.