Dijital okuryazarlık, son zamanların en çok aratılan konularından biri. Bu yazımızda dijital okuryazarlık hakkında merak edilen her şeyi konuşacağız. Hazırsanız, birlikte dijital çağın sonsuz yolculuğuna çıkalım. İşte, dijital okuryazarlık hakkında tüm detaylar…

Dijital Okuryazarlık Nedir?

Günümüzde, dijital teknolojileri baş döndürücü bir hızla ilerliyor ve insan hayatındaki önemini günden güne artırıyor. Akıllı cihazlar, çevrimiçi platformlar, sosyal medya derken gün içerisinde teknolojik aletlerle sürekli olarak temas halindeyiz. Hal böyle iken günceli takip etmek ve adapte olabilmek oldukça önemlidir. Ancak, yeni nesil dijital çağında bilgiye erişim her ne kadar kolaylaşsa da doğruluğunu değerlendirmek de bir o kadar zorlaşıyor. Dünyanın dijitale evrilmesi, bugün neredeyse her alanda etkisini gösteriyor.

Peki, dijital teknoloji çağının sunduğu yeniliklere ne kadar hakimsiniz? Veya çevrimiçi platformlarda yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını hiç sorguladınız mı? İşte, dijital okuryazarlık hakkında tüm detaylar…

Dijital Okuryazarlık

Okuryazarlık kavramı, literatürde okuma, yazma, anlama ve yorumlama becerilerine sahip kişi veya kişiler olarak nitelendirilmektedir. Bu dört kombinasyonun biraraya geldiği kavram sayesinde bilgiye kolaylıkla erişim sağlanabilir. Ancak teknoloji böylesine ilerlerken okuryazarlık kavramı da çeşitli tehdit unsurlarıyla karşı karşıya geliyor. Çevrimiçi platformlar, bilgiyi herkes için erişilebilir kılarken aynı zamanda doğrulanmamış bilgilerin hızlı bir şekilde yayılmasının da önünü açmaktadır. Bu, doğru bilgiye ulaşmak isteyen kişiler için büyük bir tehdit faktörüdür. Tam da bu noktada çok önemli bir kavram ön plana çıkıyor: Dijital okuryazarlık. Peki dijital okuryazarlık nedir? Kimler dijital okuryazar olabilir?

Dijital okuryazarlık, internet ortamında çevrimiçi olmak, arama motorları üzerinden yapılan aratmalarda doğru bilgiye erişebilmek ve erişilen bilgiyi analiz edebilmek için sahip olunması gereken temel bilgi ve becerilerin tümünü kapsamaktadır. Günümüz dijitalleşen dünyasında bu becerilere sahip olmak, bilinçli bir kullanıcı olmanın önemli bir adımıdır. Eğitimden sanata, sanattan finansa kadar hemen hemen her alanda karşılaşabileceğiniz sanal tehditlere yönelik tedbirler almak, dijital okuryazar olabilmenin gerekli bir unsurudur. Akıllı cihazlarda, arama motorlarında veya bir başka platform üzerinden yapılan pek çok eylemin gerçekleşmesindeki en önemli etken dijital okuryazarlık becerisine sahip olmaktır.

İlginizi Çekebilir: Akademide Dijitalleşmenin Önemi ve Etkileri Nelerdir?

Dijital Okuryazarlık Aşamaları Nelerdir?

Dijital okuryazar olabilmek için temel bilgi ve becerileri kategorize ederek ilerlemek en doğru olan yoldur. Temelde 3 aşaması bulunur. Bunlar doğru kullanım, anlama ve üretebilmektir. Yazımızın devamında bu 3 aşamayı daha detaylı şekilde ele alalım.

1- Doğru Kullanım

Akıllı cihazlara talep arttıkça yeni versiyonlar piyasaya sürülüyor. Güncellemeler ile cihaz daha donanımlı hale geliyor ve böylelikle yetkinlik alanı artıyor. Bu noktada önemli olan bireylerin cihazları ne ölçüde doğru kullandığıdır. Dijitalleşmeye ayak uydurmak ve yeni eklentilere hakim olmak dijital teknolojilerle olan bağınızı ortaya koyacaktır. Teknik birtakım bilgilerden yola çıkarak kişinin dijital teknolojilerine olan yetkinliğine bakılır. Burada esas amaç, kişinin teknolojiyi kullanım yeterliliğinin belirlenmesidir. Her türlü donanımsal bilgiye hakim olmak, arama motorlarını doğru şekilde kullanmak, bilginin kaynağına erişimde çeşitli arayüzleri kullanmak, dijital okuryazarlığın ilk aşaması olan doğru kullanıma örnek olarak verilebilir.

2- Kullanılanı Anlama

Dijital teknolojilerini doğru kullanabilmenin yolu anlamadan geçmektedir. Dijitalleşen dünyada karşımıza çıkan bilgiyi analiz edebilme, anlama sürecinin en kritik noktasıdır. Akıllı cihazların kontrolünü sağlayabilmek, çevrimiçi platformları yönetebilmek anlama aşamasının esas amacıdır. Sosyal medyada veya aynı şekilde arama motorlarında aratılan bir kelime sonucunda da sınırsız bir veri akışıyla karşı karşıya kalırız. Bu aşamada önemli olan içerik ile bilginin bağdaştırılabilir olduğu bilgiye ulaşmaktır. Anlama becerisi, doğru bilgiyi daha erişilebilir ve geliştirilebilir kılacaktır.

3- Üretebilme ve Paylaşım Yapabilme

Dijital okuryazar olabilmenin son aşaması olan üretebilme, doğru kullanım ve anlama sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu sürecin etkili bir şekilde varlığını sürdürebilmesinin esas şartı özgün içerik üretebilmektir. Bu sayede içerik üretebilir ve bu içerikleri çevrimiçi platformlarda yayınlayabilirsiniz. Dijital medya içerisinde hedeflenen noktaya ulaşabilmenin yolu bu üç adımı doğru bir şekilde tamamlamaktan geçmektedir.

Dijital Okuryazarlık Neden Önemlidir?

Dijital teknolojilerinin insan hayatındaki önemi her geçen gün artıyor. Hızla gelişen bu teknolojinin etkisinde kalmamak artık neredeyse imkansız. Hangi kanal aracılığıyla olsun şuan dilediğimiz her bilgiye saniyeler içerisinde ulaşabiliyoruz. Burada önemli olan teknolojiyi hangi amaçla ve ne şekilde kullandığınızdır. Kişisel gelişim, eğitim, gündem, magazin, alışveriş, iş, finans, seyahat… Konu her ne olursa olsun istenilen bilgiye ulaşmak ve ihtiyaçlarınızı karşılamak artık tek tuş. Ancak bu sanal dünyada tehdit edici unsurlarla karşılaşmamak, güvenilir adımlarla sonuca ulaşmak için dijital okuryazar olmak gerek. Bu sanal ortamda yapılan her işlem sistematik bir şekilde kayıt altına alınır ve bir sonraki işlem için güvenli bir altyapı oluşturur. Bugün dijital ortamlarda üretilen her içerik veya akıllı cihazlardan yapılan her işlem dijital okuryazarlık becerilerine sahip olmak ile ilişkilidir.

Bugün arama motorları aracılığıyla milyarlarca bilgiye aynı anda erişim sağlayabiliyoruz. Bu platformlar içerisinde yer alan çelişkili kaynakları ayırt edebilmek, doğruluğu kanıtlanmış bilgilere erişebilmek veya var olan her bilgiye eleştirel gözle bakarak güvenilirliğini ölçmek dijital okuryazarlık açısından oldukça kıymetlidir. Burada önemli olan kişinin, bilinçli bir tüketici olma yolunda kendini yeterince geliştirebilmiş olmasıdır. Bunun için ilk olarak teknolojik araçların doğru kullanımına hakim olmalı, çelişkili bilgilerin oltasına düşmemelisiniz. Kişisel bilgilerin korunmasına yönelik alınan tedbirler, günümüz dünyasında çeşitli risk faktörleriyle karşı karşıya olsa da okuryazar sayısı arttıkça bunların yayılması da bir o kadar azalacaktır.

Zamanın gerisinde kalarak dijitalleşme ile aranıza uçurum koymanız, yanlış bilgilerin esiri olmanıza neden olacaktır. Dijital platformlarda etkin olmak, çağa ayak uydurmanızı ve kendinizi oluşabilecek risklere karşı geliştirmenizi sağlayacaktır. Unutmayın, bilinçli bir kullanıcı olmanın yolu daima yeniliğe açık olmaktan geçer!